Góra św. Wojciecha znajdująca się w centrum państwa piastowskiego, jest ściśle związane z początkami Barcina jako miejscowości, rozwojem chrześcijaństwa, kościoła katolickiego i kultem św. Wojciecha w regionie. Wzgórze częściowo ukształtowane przez naturę, a częściowo wysiłkiem rąk ludzkich, pozwala obserwować panoramę gminy i doliny Noteci. Pierwsza barcińska parafia powstała około 1150 roku, a pierwsze wzmianki pisane pochodzą z lat 1215-1233 z dokumentów archiwum kościelnego w Watykanie. W 1325 roku plebanem parafii z kościołem pw. św. Wojciecha na wzgórzu był ksiądz Tomko. To tutaj miał stać pierwszy kościół, którego patron stał się patronem miasta.
Legendarna historia Barcina sięga 997 roku i związana jest z pobytem biskupa Wojciecha, przekazywaniem okupu i transportem relikwii męczennika. Przepiękna legenda głosi, że w 997 roku w drodze z Gniezna do Gdańska w trakcie wyprawy misyjnej do Prus orszak biskupa wypoczywał po trudach podróży przy pagórku na prawym brzegu Noteci w rejonie dzisiejszego Barcina. W drodze powrotnej konie ciągnące wóz ze zwłokami świętego poznawszy górę, na której święty uprzednio odpoczywał, odmówiły dalszej jazdy. Ruszyły dopiero wtedy, gdy w tym miejscu postawiono krzyż. Inna z legend mówi, że gdy po męczeńskiej śmierci biskupa Wojciecha książę Bolesław Chrobry ogłosił zbiórkę srebra dla wykupienia zwłok męczennika od Prusów, którzy zażądali tyle kruszcu, ile ważył sam misjonarz, akt wykupu – czyli ważenie i wymiana – miał się odbywać na tym wzgórzu.
Znaczenie Góry św. Wojciecha dla społeczności lokalnej jest ogromne. Po rozbiórce zniszczonego kościoła, ustawiono krzyż. Do połowy XVIII wieku chowano zmarłych. W 1933 roku z inicjatywy księdza proboszcza mieszkańcy ufundowali figurę Najświętszego Serca Pana Jezusa, wybudowali schody i ozdobne balustrady. Pomnik będący wotum dziękczynnym za odzyskanie niepodległości został zniszczony w 1939 roku. Po II Wojnie Światowej znowu ustawiono krzyż. Obecny metalowy krzyż jest na wzgórzu od 1989 roku. Odbudowaną górę oddano społeczności i poświęcono 14 czerwca 1990 roku w Uroczystość Bożego Ciała.
15 lutego 2010 roku pod patronatem Burmistrza Barcina Michała Pęziaka powstał komitet odbudowy pomnika. Komitet zorganizował zbiórkę publiczną, zlecił przeprowadzenie badań geologicznych, opracował dokumentację techniczną i zamówił model figury. Gmina Barcin sfinansowała budowę postumentu, wykonanie formy odlewniczej i odlew pomnika. 27 września 2012 roku zakończono odnowę Góry św. Wojciecha w Barcinie i odsłonięto odbudowaną Figurę Najświętszego Serca Pana Jezusa, którą poświęcił Prymas Polski abp. Józef Kowalczyk.
Góra św. Wojciecha
